34 yıl önce 1989’da tedavülden kaldırılan 2,5 liralık madeni paralar geri dönüyor. Darphane’de tüm hazırlıkların tamamlandığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan onay beklendiği iddia edildi.
2021 sonrası hızlanan enflasyondaki yükselişle TL’de yaşanan değer kaybı nedeniyle tedavüldeki paralar ödeme sistemlerinde sorunların yaşanmasına neden oluyor.
Özellikle 2022’de maliyeti, değerini aşan madeni paralar, bir süre piyasada bulunamamıştı. Kağıt banknotlarda da son dönemde çoğalan tartışmalarla paralardaki değerler büyümeye başlıyor.
‘Bozuk para’ sorununa yönelik 1 liralık madeni para üzerindeki baskının hafifletilmesi için 2,5 liralık madeni paralar piyasaya çıkmaya hazırlandığı iddia edildi.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü 2,5 TL madeni paralarda baskıya hazır, Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan onay bekliyor. Onay gelirse kısa sürede tedavüle gireceği öğrenilen 2,5 liralık madeni paralar, son olarak 34 yıl önce 1989 yılında tedavülden kaldırılmıştı.
1960 yılında piyasaya sürülen 2,5 liralar 29 yıl kullanımda kalmış, değer kaybıyla ödeme sistemlerinde yetersiz kalarak 1989 yılında tedavülden kaldırılmıştı.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nden Erdoğan’a 2 TL madeni paraların basımı için öneride götürülürken, Erdoğan’ın 2,5 lirayı daha uygun bulduğu iddia edildi. Darphane yetkilileri de yeni bir çalışma yaparak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayına sundu.
2,5 TL’lik madeni para için Atatürk’ün kalpaklı fotoğrafının kullanılarak ilk çalışma yapılırken, Türkiye Cumhuriyeti 100. yılına özel hatıra niteliğinde basılan 5 TL’de bu rölyef kullanıldığından 2,5 TL’de başka rölyef kullanıldı.
2022’de hızlanan kur ve metal emtia fiyatlarındaki yükselişle 1 TL’nin basım maliyeti 2 lira 30 kuruşa kadar çıkarken, 2,5 TL aynı maliyetle basılacak. Böylelikle hem tasarruf sağlanacak hem de piyasadaki bozuk para açığı kapatılacak.
1 lirada maliyet düşürmek için gramaj azaltılıp nikel oranını azaltılırken, eski alaşımla basılmış olsaydı bugün 1 liranın maliyeti 3,5 liraya çıkacaktı.
Metallerde fiyatların yükselmesiyle 1 TL’nin maliyeti 2,7 liraya kadar çıkarken, yeni basım şekliyle maliyet 1,9 TL’ye kadar gerilese de kurdaki yükselişle maliyet tekrar 2,30 TL’ye çıktı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılına özel hatıra niteliğinde basılan 5 TL’lik madeni paralar, sınırlı sayıda olduğundan ve hatıra olarak saklanmak isteneceğinden piyasadaki bozuk para sorununa çözüm olarak sunulmuyor.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü 31 Ekim itibarıyla Merkez Bankası’na 5 TL’lik özel hatıra paralarına verirken, TCMB de ilk partiyi muhabir bankalar üzerinden dağıtıma başladı.
